پیدایش روغن مینرال و سنتتیک و تفاوت آنها

پیدایش روغن مینرال

شاید در کمتر از دویست سال پیش کسی تصور نمی کرد که زندگی بشر به این ماده سیاه و غلیظ بــه نام نفت گره بخورد تا سال ۱۸۵۰ میلادی و قبل از پیشرفت علم تجزیه و تقطیر نفت خام ، وجود داشتن رگه های نفت خام در کنار چاه های آب به عنوان یک معضل برای آلودگی چاه های آب در نظر گرفته می شد .

جیمز کورتیس بوث از موسسه فرانکلین در آمریکا برای اولین بار کشف کرد که می توان با تجزیه و تقطیر نفت خام می توان روغنی مشابه با روغن نهنگ که در آن زمان یک روغن متداول برای استفاده در چراغ های روشنایی بود ، نیز استفاده کرد .

در آن سال ها این کشف باعث شد تا استفاده از روغن معدنی حاصل شده از تقطیر نفت خام به علت سهولت استحصال و ارزانی جای روغن نهنگ را بگیرد . و دیری نپایید که با کاهش تقاضا برای روغن نهنگ عملاً شکار نهنگ ها در اقیانوس های آزاد پایان یافت .

عملاً می توان دستیابی به تکنولوژی تجزیه و تقطیر نفت خام را یک انقلاب صنعتی نامید ، چرا که باعث شد قادر باشیــم بسیاری از محصولات مشتق شده از نفت مانند : انواع گریس ها ، روغن موتور و روانکار های صنعتی و ….. را تولید کنیــم .

 

پیدایش روغن سنتتیک

روغن های سنتیک ، برای اولین بار در آلمان فرآوری شده اند ، در این فرآیند شیمیایی گاز مونواکسید کربن با گاز هیدروژن واکنش داده می شود و  مجموعه‌ای از هیدروکربن‌ها را ایجاد می‌کند . این فرآیند نام فرایند فیشر–تروپش به انگلیسی  Fischer–Tropsch process است . فیشر و تروپش در دهه ۱۹۲۰ میلادی موفق شده اند روشی مقرون به صرفه برای تولید محصولات روغنی به روش سنتزی ارائه دهند .

تفاوت روغن سنتتیک و مینرال

همانطور که می دانید نفت خام از انواع زنجیره های هیدروکربن تشکیل شده است . که در فرآیند پالایش نفت این زنجیره های هیدروکربن شکسته می شوند و به زنجیره های هیدروکربن مطلوب تفکیک می شوند . اما در فرآیند تولید سنتیک روغن چون فرآیند بصورت کاملاً کنترل شده و مصنوعی انجام می شود فقط اجازه شکل گیری زنجیره های هیدروکربن مطلوب داده می شوند و از همین نظر محصول فرآوری شده دارای خواص مطلوب تری می باشد .

نفت خام از انواع زنجیره های هیدروکربن تشکیل شده است. فرآیندهای مختلف مقادیر مختلفی از هر نوع زنجیره مولکولی را به همراه خواهد داشت ، اما همه آنها معمولاً وجود خواهند داشت زیرا همه به طور طبیعی در روغن معدنی وجود دارند. فرایند تولید مصنوعی اجازه می دهد تا فقط زنجیره های مولکولی مطلوب ایجاد شود. از آنجا که زنجیره های مختلف دارای ویژگی های مختلف عملکردی هستند ، انتخاب روغن به عنوان منبع پایه حیاتی است که ویژگی های اصلی آن با استفاده مورد نظر بیشترین همخوانی را داشته باشد.

لذا اگر به روغن های صنعتی و روانکار های صنعتی با ویژگی هایی مانند شاخص ویسکوزیته بالا و مقاومت بالا با اکسایش نیاز داشته باشیم احتمالاً روغن های سنتیک به علت نحوه فرآوری منحصر به فردشان خواص بهتری را در اختیار ما قرار خواهند داد .

 

محدودیت های روغن سنتتیک و مینرال

روغن های سنتیک ، دارای تعدادی مزیت ذاتی مانند عمر طولانی تر ، و قابلیت تحمل محدوده وسیع تری از دما و …. می باشند . تحمل محدوده وسیع تری از دما برای روغن های سنتیک این قابلیت را می دهد که دستگاه در دمای پائین تری شروع به کار کند و پایداری بیشتری در دمای بالا داشته باشد . محدودیتی که روغن های سنتیک دارند این است که در محیط های آلوده ، به سرعت فاسد می شوند . برای مثال در محیطی که زنگ زدگی یا ذرات ریز فلز وجود داشته باشد روغن های سنتیک به علت آرایش مولکولی شان که به شدت خالص می باشند و فاقد رادیکال آزاد می باشد قابلیت جذب آلاینده ها را ندارند .

روغن های صنعتی مینرال قادر هستند با توجه به آرایش مولکولی که دارند ، آلودگی ها را تا حدی جذب کنند و بصورت لجن ته نشین بشوند روغن های مینرال مانند روغن های سنتیک قادر به تحمل رنج گسترده دمایی نمی باشند.

 

          

بازگشت به لیست اخبار